Nghiến răng khi ngủ có phải bệnh không? Có trị được không?

Nghiến răng là chứng rối loạn vận động khiến 2 hàm răng nghiến chặt tạo và phát ra âm thanh ken két. Vậy nghiến răng khi ngủ có phải bệnh không?

1. Nghiến răng khi ngủ là gì?

Nghiến răng (bruxism) khi ngủ là một chứng rối loạn vận động trong giấc ngủ khiến 2 hàm răng nghiến chặt lại gây áp lực lên răng và phát ra âm thanh ken két. Vấn đề này không quá nguy hiểm tuy nhiên nếu kéo dài có thể ảnh hưởng xấu tới men răng, đau răng, hàm và mặt. Một số trường hợp nghiêm trọng hơn thì sẽ gây rối loạn thái dương hàm, đau khớp hàm và cơ hàm mãn tính. Tật nghiến răng có thể xảy ra một cách vô thức khi thức hoặc nghiến răng khi đang ngủ.  

2. Nghiến răng khi ngủ có phải bệnh không?

Nhiều người thắc mắc nghiến răng khi ngủ có phải bệnh không? Thực tế, nghiến răng khi ngủ là tình trạng rối loạn vận động cơ hàm ảnh hưởng giấc ngủ tương đương với các hoạt động khác khi ngủ như ngáy (thở to). Trong hầu hết trường hợp, chứng rối loạn vận động này không gây biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, khi diễn ra quá thường xuyên thì có thể dẫn đến một số hệ lụy như sau:

• Tổn thương răng hoặc hàm
• Căng đầu, đau nhức đầu
• Đau mặt hoặc hàm nặng
• Biến dạng khuôn mặt
• Gãy răng, mòn răng, rụng răng
• Hội chứng rối loạn khớp thái dương-hàm (TMJ).

3. Tại sao nghiến răng khi ngủ?

Tại sao nghiến răng khi ngủ là câu hỏi của nhiều người bởi vì tật này không phải xuất hiện ở mọi người. Sau khi giải thích kỹ lưỡng nghiến răng khi ngủ có phải bệnh không, có thể hiểu tình trạng này thường xuất phát từ sự kết hợp giữa các yếu tố vật lý, tâm lý và cả di truyền.

Sau đây là một số yếu tố tăng nguy cơ mắc chứng nghiến răng khi ngủ:

• Stress: Tình trạng quá lo lắng, tức giận hoặc thất vọng có thể dẫn tới nghiến răng.
• Tuổi tác: Thường gặp ở trẻ nhỏ nhưng thường biến mất khi trưởng thành.
• Tính cách: Những người dễ kích động thường có nguy cơ mắc chứng nghiến răng cao hơn.
• Thuốc và các chất kích thích: Một số loại thuốc điều trị tâm thần như thuốc chống trầm cảm có thể gây tác dụng phụ là chứng nghiến răng khi ngủ. Ngoài ra, thuốc lá, các loại đồ uống chứa caffeine, rượu và các chất kích thích khác cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc phải hội chứng này.
• Di truyền: Những người có thành viên trong gia đình mắc hội chứng này có xu hướng gia tăng nguy cơ.
• Các hội chứng rối loạn khác: Một số hội chứng rối loạn tâm thần như bệnh Parkinson, chứng mất trí, trào ngược dạ dày thực quản, động kinh, khủng hoảng ban đêm, hội chứng rối loạn giấc ngủ ngưng thở khi ngủ và tăng động/thiếu tập trung… cũng có liên quan đến chứng nghiến răng khi đang ngủ.
• Các vấn đề về răng và hàm: Các vấn đề về cấu trúc hàm và răng như hàm không khớp, bị mất hoặc thiếu một vài chỗ khiến khớp răng bị lệch dẫn đến tình trạng khớp cắn hở, lệch hàm, gây nên tật nghiến răng.

>> Xem thêm: Lệch khớp cắn là gì? Không điều trị có ảnh hưởng gì không?

4. Khi nào cần chữa chứng nghiến răng khi ngủ?

Nếu chỉ là một dạng hội chứng rối loạn vận động thì có cần đi khám chuyên khoa không và khi nào cần chữa chứng nghiến răng khi ngủ? Câu trả lời nằm ở tình trạng ngủ nghiến răng của bạn. Nếu kéo dài, gây khó chịu và dù bạn đã thử nhiều cách chữa nghiến răng khi ngủ mà vẫn không khắc phục được thì nên đến phòng răng Đà Nẵng uy tín để xác định tại sao nghiến răng khi ngủ. Sau đây là những biểu hiện cảnh báo bạn nên có sự can thịp chẩn đoán và điều trị kịp thời:

• Mòn men răng, hỏng hoặc nhạy cảm.
• Xương hàm, mặt hoặc tai bị đau.
• Nghiến răng tạo ra tiếng ồn quá lớn.
• Khó cử động mở – đóng hàm.

Thực tế, nghiến răng khi ngủ có nhiều mức độ khác nhau. Để biết nghiến răng khi ngủ có phải bệnh không và có cần áp dụng các phương pháp điều trị không thì phải xem nó có ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn hay không. Khi nào cần chữa chứng nghiến răng khi ngủ cũng sẽ tùy vào mức độ bệnh lý. Có thể mức độ mức độ nghiến răng như thế nào thông qua kiểm tra:

• Mức đau nhức cơ hàm.
• Những bất thường về răng miệng như mẻ, vỡ hay gãy răng.
• Các tổn thương răng miệng, xương bên dưới và bên trong má thông qua chụp X-quang.

Tại các phòng răng Đà Nẵng, bác sĩ thường xác định nguyên nhân tại sao nghiến răng khi ngủ bằng cách hỏi các câu hỏi về sức khỏe răng miệng nói chung, các loại thuốc người đó sử dụng, sinh hoạt hàng ngày và thói quen ngủ hằng ngày.

5. Cách chữa nghiến răng khi ngủ ở người lớn ra sao?

Nếu tìm trên internet bạn sẽ thấy có rất nhiều cách chữa nghiến răng khi ngủ ở người lớn và cả trẻ em, từ các cách dân gian đến lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa. Thế nhưng cách chữa nghiến răng khi ngủ ở người lớn nào hiệu quả?

5.1 Mẹo chữa nghiến răng khi ngủ theo dân gian

Dưới đây là một số mẹo dân gian được cho là có thể hạn chế tật nghiến chặt răng khi đang ngủ. Vì dễ thực hiện và an toàn nên bạn cũng có thể áp dụng vào cách chữa nghiến răng khi ngủ ở trẻ em.

• Uống sữa ấm: Sữa ấm và bột nghệ pha chung có tác dụng giúp khắc phục vấn đề liên quan đến chứng nghiến răng khi ngủ. Nhờ axit amin trong sữa tên Tryptophan giúp các dây thần kinh được thư giãn, kết hợp cùng với Curcumin trong nghệ có công dụng giảm các triệu chứng bệnh trầm cảm.
• Bài tập thư giãn: Thực hiện các kỹ thuật giảm căng thẳng như tập yoga, hít thở, mát-xa cơ thể, vận động nhẹ nhàng, ngâm mình trong bồn tắm… góp phần giúp giấc ngủ ngon và chất lượng hơ, từ đó giúp bạn giảm chứng nghiến răng khi ngủ.
• Đeo máng chống nghiến răng vào ban đêm (sau khi vệ sinh răng miệng) để hạn chế chứng nghiến răng.

5.2 Chữa nghiến răng khi ngủ bằng liệu pháp tâm lý

Dựa vào nguyên nhân tại sao nghiến răng khi ngủ, có thể thấy rằng tâm lý cũng liên quan đến hội chứng này. Khắc phục các trở ngại tâm lý là cách chữa nghiến răng khi ngủ ở người lớn hiệu quả.

• Bạn có thể áp dụng một số liệu pháp điều trị tâm lý:
• Kiểm soát stress bằng cách học các cách giúp thư giãn như thiền.
• Thay đổi hành vi bằng cách thực hành tư thế miệng và hàm phù hợp.
• Phản hồi sinh học (biofeedback) sử dụng những quy trình giám sát và các thiết bị để kiểm soát hoạt động của cơ hàm.

5.3 Điều trị chứng ngủ nghiến răng bằng thuốc

Trong những trường hợp nặng, sau khi thăm khám nghiến răng khi ngủ có phải bệnh không, bạn có thể hỏi ý kiến bác sĩ nha khoa để được hướng dẫn điều trị bằng thuốc:

• Thuốc giãn cơ trước khi đi ngủ, sử dụng trong một khoảng thời gian ngắn.
• Tiêm Botox – một dạng độc tố của botulinum.
• Thuốc kiểm soát lo lắng, stress hoặc chống trầm cảm cộng hưởng khắc phục vấn đề về tâm lý.

Bên cạnh đó, việc điều chỉnh thói quen và lối sống cũng có thể góp phần tích cực vào cách chữa nghiến răng khi ngủ.

• Thay đổi thói quen ăn uống: Hạn chế ăn đồ cứng, nhai kẹo cao su hoặc thức ăn có độ cứng cao trước khi ngủ. Ăn một bữa nhẹ trước khi đi ngủ để giảm sự co thắt của hệ tiêu hóa.
• Tránh các chất kích thích: Hạn chế uống các đồ uống chứa caffeine như cà phê, trà và nước có gas để giảm kích thích và nguy cơ nghiến răng.

6. Trẻ nghiến răng khi ngủ có sao không?

Phụ huynh nên có biện pháp thăm khám để xác định trẻ em nghiến răng khi ngủ có phải bệnh không. Nếu là biểu hiện của bệnh lý hoặc thiếu chất thì nên can thiệp kịp thời bằng cách chữa nghiến răng khi ngủ ở trẻ em phù hợp.

6.1 Nguyên nhân trẻ nghiến răng khi ngủ

Tương tự như người lớn, chứng nghiến răng khi ngủ ở trẻ em có thể đến từ nhiều nguyên nhân. Có thể do ban ngày trẻ vận động quá nhiều, hoặc cũng có thể là một biểu hiện của tình trạng thiếu canxi.

• Trẻ đang mọc răng: Việc mọc răng gây khó chịu cho trẻ nên đôi khi xuất hiện phản xạ cọ xát hai hàm răng vào nhau được cho là giúp trẻ giảm cảm giác đau.
• Thiếu hụt Calci: Khi thiếu canxi thì các hoạt động của bộ máy thần kinh sẽ không ổn định, từ đó gây ra một số hiện tượng như rối loạn thần kinh, nghiến răng, co giật.
• Sai lệch khớp cắn: Khi lệch khớp cắn 2 hàm răng sẽ không ăn khớp với nhau. Theo phản xạ, hai hàm răng sẽ có xu hướng cọ xát vào nhau làm trẻ nghiến răng khi ngủ.

6.2 Cách chữa nghiến răng khi ngủ ở trẻ em

Để giúp trẻ tránh được những vấn đề không mong muốn khi liên tục nghiến răng trong lúc ngủ, phụ huynh có thể làm giảm tật nghiến răng khi ngủ ở trẻ bằng một vài phương pháp sau:

• Tạo cảm giác thư giãn cho trẻ trước khi đi ngủ bằng cách trò chuyện thân mật, cùng chơi một vài trò chơi nhỏ hay đọc truyện cho con.
• Núm vú giả có thể giúp giảm cảm giác khó chịu trong thời gian chữa nghiến răng khi ngủ ở trẻ em.
• Đeo khay/máng chống nghiến răng theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Đảm bảo một chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt là calci và magie thông qua sữa, rau chân vịt và các loại rau có màu xanh đậm.

Ngủ nghiến răng là hội chứng phổ biến, có thể gặp ở người lớn và trẻ em. Nhiều người không nhận ra mình đang mắc phải hoặc bỏ qua tính nghiêm trọng của vấn đề. Dựa trên những thông tin ở trên, bạn hãy đối chiếu với bản thân để tự xác định tại sao nghiến răng khi ngủ và áp dụng thử những cách chữa nghiến răng khi ngủ. Nếu không có hiệu quả và tình trạng nặng hơn thì bạn nên đến nha khoa thăm khám chi tiết nghiến răng khi ngủ có phải bệnh không.